Yvonne Jewnell moda dünyasına giriş yaptığında yaşı o kadar gençti ki bir çok belgeyi onunla birlikte annesinin de imzalaması gerekiyordu. New York’ta bulunan Parsons School of Design’de moda tasarımı bölümüne kabul almadan önceki sene ” Genesis” adını verdiği kendi hazır giyim koleksiyonunu oluşturmuştu bile. “Genesis” adını hem Jewnell’ın etnik kökeninden hem de bir tasarımcı olarak başladığı yeni hayatından alıyordu. Koleksiyonunu tanıtmak ve sergilemek için her yolu deneyen Jewnell çok geçmeden bu endüstride kimsenin 17 yaşında birine destek ve koleksiyonu sergilemek için alan vermeyeceğini fark etti.
“Kimse koleksiyonumu sergilemem için defilelerde bana yer vermiyordu. Durum böyle olunca da annem o zaman biz de neden kendi organizasyonumuzu yapmıyoruz dedi” 6 yıl sonra Jewnell Parsons’dan mezun olunca annesi Tandra Birkett ile birlikte Harlem Fashion Week’i- Harlem Moda Haftasını kurdular. Amaçları New York Moda Haftasında koleksiyonu sergilenmeyen tasarımcılara yer verecekleri bir organizasyon oluşturmaktı.
Moda haftaları göz kamaştıran şovları ve her defilede içeri girmeye çalışıp alınmayan, davetiye bulamayan ve çıkışta meraklı gözlerle davetlilere bakan gençlerle bilinir. Defilelerdeki ön sıralar ve after-party’ler ünlüler, editörler ve sektörün içindeki önemli kişiler içindir. Moda haftalarının defilelerinde yer almaksa şehrin birçok genç tasarımcısı için ulaşılamaz bir durum. Güncel programı büyük markaların kapladığı ve 300’den fazla sunumun 9 güne sıkıştığı bu haftalarda yeni tasarımcılar için dikkat çekmek zorlu bir süreç.
Daha da fazlası var. Defile fiyatları astronomik boyutlarda. Racked’ın raporuna göre moda haftasınde bir defile alanı kiralama ücreti 100,000 Dolar’dan başlıyor. Durum böyle olunca da New York Moda Haftası- NYFW büyük markalar ve kendini kanıtlamış tasarımcılar tarafından dolduruluyor. The New York Times’ın raporuna göre sonbahar/kış 2015 sezonunda Moda Haftasına katılan tasarımcıların sadece %2.7’si siyahtı. Bu rakamlar şunu gösteriyor ki NYFW artık sadece belirli lüks markalar ve bunları satın alabilenlerin katıldığı bir platforma dönüşmüş.
“New York Moda Haftasında bir defile organize etmek bir lüks- sadece belli kişiler buna sahip olabiliyor”
Harlem Moda Haftası’nın Doğuşu
Jewnell bu durumu “Eğer bir partiye katılamıyorsan, kendininkini yaratmalısın” şeklinde özetliyor. Bu sezon Harlem Moda Haftasının ikincisi ve Jewnell da kendi koleksiyonunu ikinci kere sergiliyor. Bu yeni isyankar moda haftasında defile alanı kiralama fiyatları 250 ile 1000 Dolar arasında değişiyor; böyle olunca da farklılık ve orjinallik görmek mümkün. Harlem Moda Haftasının neredeyse %70’i farklı etnik kökenlerden gelen tasarımcılar.
Jewnell’ e göre “Marka kurma sürecinde, tek günlük bir etkinliğe bu kadar para harcamak size finansal açıdan bir çok sorun çıkarabilir. Katılım göstermek tabii ki önemli ama daha sonrası masraflarınızı da çıkarabilmeniz gerçeğini unutmamak lazım.” NYFW’in bu gerçekdışı mali yükü birçok alternatifin oluşmasını sağladı. Harlem Moda Haftasında yer alma fiyatı alan kirası, PR, saç ve makyajı da kapsıyor. Bu sistemin bir başka alternatiflerinden biri de Nolcha. Harlem Fashion Week’ten farklı olarak Nolcha’nın fiyatları 1,500 Dolardan başlayıp 25,000 Dolara kadar çıkıyor; aynı zamanda da L’Oreal, Citibank gibi kuruluşlar da defilelere ve genç tasarımcılara sponsor oluyorlar. Nolcha’da ise katılımcılarının %60’ı farklı etnik kökenlerden.
Nolcha’nın kurucu ortaklarından Kerry Bannigan’a göre Nolcha’nın çıkış amacı moda sektöründeki bu niş alanı doldurmak. “Büyük moda evleri Moda Haftalarında yer alabilecek bütçeye sahip ama bağımsız tasarımcıların bir şova bu kadar para yatırması çok zor. Moda Haftasında yer almayı sağlayamadığı için ciddiye alınmayacağını düşünen çok tasarımcı var”
Bu sene Nolcha’da yer alan isimler arasında Blackbird Dillinger adlı aksesuar markasıyla tasarımcı Jodi Cottongim de var. Nolcha’nın en ucuz paketini seçse de buraya katılmanın yeni kurduğu markası için yine de büyük bir finansal yatırım olduğunu düşünüyor. ” Yeni kurulan bir marka olduğu için şu an ne kadar olursa olsun benim için önemli bir rakam” diye durumunu açıklıyor Cottongim.
“Eğer kendini o moda kalabalığının içine sokucaksam paraya ve sponsora ihtiyacım var . Kendimi göstermek için çaba ve para sarfetmezsem kimse kapımı çalıp çok güzel çantaların varmış diye duyup beni farketmeyecek.” Fashion İnstitute of Technology’den mezun olduktan sonra Cottongim sektördeki pek çok tasarımcıyla çalışıp deneyim kazanmaya çalıştı. Bugün bile markasını kendi finanse ediyor ve gelirinin büyük kısmı freelance olarak yaptığı işlerden gelmekte. Ona göre gerçek fark yaratan şeyler aslında ufak şeyler. Kişisel hayatında lüksler olmadan yaşıyor, manikür, kıyafet alışverişi gibi şeylere Cottongim’in hayatında yer yok.
Harlem Fashion Week’in kurucuları anne-kıza dönersek, onlara göre önemli olan birinin onları keşfetmesi değil. Önemli olan keşfedilmek için onların kendi şovlarını yaratması. Fakat günümüzde gitgide daha fazla tasarımcı defile yapmayı bırakırken bu kadar büyük meblağdaki parayı en fazla 15 dakika süren bir show’a yatırmak ne kadar doğru? Günümüzde bir çok tasarımcı artık söz konusu defile olduğunda kendi çıkış yaptıkları şehirleri de bırakmaya başladılar tıpkı Tommy Hilfiger’in bu sene Los Angeles’da bir see-now buy-now şov gerçekleştirmesi ve Proenza Schouler’ın da Paris’e geçme kararı alması gibi. Bazı markalar da tamamen defileleri bıraktılar tıpkı Opening Ceremony’nin bir bale ilhamlı protesto şovu yapması gibi.
Nolcha’nın kurucularına göre büyük markalar bile artık daha uygun fiyatlı seçimler yapmaya çalışıyor. En şaşalı şovu yapmak yerine daha orta boyutta ama kilit isimlerin ve müşterilerin olduğu şovlar gittikçe yaygınlaşıyor. Bazı markalar ise alternatif ve yaratıcı yöntemlere başvuruyorlar. Tasarımcı Misha Nonoo’nun, geçen sezon sunumunu Snapchat üzerinden yapması ve J. Mendel’in defile yapmayı bırakıp randevu üzerinden koleksiyonlarını göstermeye başlaması gibi. Fakat bu seçenekler bir çok yeni tasarımcı için en az moda haftasında yer almak kadar zor. Bağımsız tasarımcıların see-now, buy-now konseptini döndürecek bir üretim kapasiteleri yok. Nolcha’da koleksiyonlarını gösteren tasarımcıların, moda haftalarında durmadan değişen trendlere ayak uydurması çok zor
Harlem Moda Haftasının kurucusu Jewnell’a dönersek alışılagelmiş bir defilenin yerini hiç bir şey tutmuyor. ” Tasarımcının, tasarımların ve müşterinin aynı mekanda olması gerçekten çok önemli bir deneyim. İnsanların bir defiledeki showun güzelliğini farkedebilmesi ile ve sadece kıyafetleri satın almak üzere gelmesi arasında büyük bir fark var.”
Tasarımcı Cottingim hızla değişen moda dünyasında sosyal medya varken büyük markalar ve yeni çıkış yapan tasarımcılar arasındaki farkın kapandığı düşüncesinin bir şehir efsanesi olduğuna inanıyor. Fakat yine de, birçok genç tasarımcı için sosyal medyadaki takipçi sayısı finansal başarıyla ilgili değil. ” 5 milyon kişinin sosyal medyada beni takip edip hiç bir şey almamasındansa 50 kişinin takip edip 20 kişinin satın almasını tercih ederim”.
Moda haftaları gibi lüksün bu kadar reklamının yapıldığı bir etkinlikte işin maddi kısmından nadiren bahsedilmesi ise oldukça ironik. Maalesef ki günümüzdeki genç tasarımcılar için ise sorun aslında oldukça net: defile yapacak maddi bütçeye sahip olmak veya olmamak.
*Bu yazı bir çeviridir, orjinali için tıklayınız.
